top of page

Παρουσίαση του βιβλίου
"Από την αιχμαλωσία στο φως"
του αρχιμανδρίτη Ιωάννη (Κόγκαν)

Ποιός άραγε από εμάς, σε κάποια περίοδο της ζωής του δεν έχει αισθανθεί ότι αναζητεί την ευτυχία σε λάθος πρόσωπο ή λάθος δρόμο;

 

Ποιός από εμάς δεν έχει ζήσει την αγωνία του σχετικά με το για πόσο διάστημα θα διαιωνίζεται μια αρρωστημένη κατάσταση που ζούμε και νιώθουμε ότι δεν μας ωφελεί πνευματικά και ψυχικά; Είτε σε άλλη περίπτωση,  ενώ αναγνωρίζουμε ότι όσο και να επιθυμούμε και να  σπρώχνουμε τα πράγματα προς μία κατεύθυνση, όσο και να προσπαθούμε να βάλουμε το νερό στο αυλάκι αυτό γυρίζει πίσω; Και ξαφνικά εκεί που δεν το περιμένουμε, έρχεται η ανατροπή! Ενα αόρατο Χέρι, μας οδηγεί σε καταστάσεις που δεν τις είχαμε καν ονειρευτεί, ζούμε νέες εμπειρίες οι οποίες παρ’ όλο που μας φέρνουν πόνο, τις υπομένουμε.

 

«Από την αιχμαλωσία στο φως» είναι ένα βιβλίο που γράφτηκε για να συναρπάσει, να συγκινήσει και να προβληματίσει κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο με καρδιά και ψυχή. Και γιατί όχι; Να του προσφέρει λύσεις για να βγει από τ’ αδιέξοδά του.

 

Ο πατήρ Ιωάννης Κόγκαν, ενώ στο παρελθόν είχε εκφράσει με το πηγαίο ποιητικό του ταλέντο τους νεανικούς έρωτές του και τις εσωτερικές ανησυχίες και αναζητήσεις του, τώρα πλέον στην ώριμη ηλικία μέσω αυτού του βιβλίου, μοιράζεται μαζί μας εκείνη την θεϊκή έμπνευση που του χάρισε ο Κύριος, μετά την πρώτη του εξομολόγηση, και μετά την βάπτισή του.  Σκοπός του είναι: ν’ αποτινάξει το σκοτάδι και να βαδίσει στο Φως, και μαζί του,  όλοι εκείνοι που θα αισθανθούν όπως οι απλοί ψαράδες της Γαλιλαίας, ότι η Αλήθεια και η πραγματική ευτυχία προσφέρεται στον άνθρωπο μέσω του Δημιουργού του.

 

Στην πορεία ανακάλυψα μέσω του βιβλίου πως ο Θείος Ερως με τον οποίο διακατέχετο ο συγγραφέας, του έδωσε την ώθηση να θυσιάσει τα πάντα που μπορεί να θυσιάσει ένας άνθρωπος: την ζωή, την καριέρα του ως ποιητής-λογοτέχνης, την αρραβωνιαστικιά, τους γονείς, όλα! Και με ενθουσιασμό, περηφάνεια και γενναιότητα να σηκώσει τον σταυρό της περιπλάνησης, μέχρι να διαπιστώσει ποιό ήταν το θέλημα του Κυρίου γι’ αυτόν. Μέσα σ’ ένα εχθρικό και άθεο καθεστώς, μάτωσαν κυριολεκτικά τα πόδια του να βρει τον τρόπο πως θα υπηρετήσει τον Σωτήρα του, μέσω του αξιώματος της ιεροσύνης.

 

Ο αναγνώστης πραγματικά συναρπάζεται διαβάζοντας πως αγγίζει η Θεία Χάρις και ρίχνει το Άκτιστο Φως της σ’ έναν άνθρωπο που λίγο διάστημα πριν είχε πλήρη άγνοια από αυτά, καθώς ζούσε σ’ένα άθεο καθεστώς, αυτό της Σοβιετικής Ένωσης. Μάλιστα είχε την τιμή να τον καλέσει όπως τον προφήτη Ηλία, κατά την διάρκεια της επίσκεψής του  στην Λαύρα του Αγίου Σεργίου. Εκεί, μπροστά από την λάρνακα με το άφθαρτο λείψανο ενός από τους πιο λαοφιλείς αγίους της Ρωσίας, άκουσε την φωνή του Δεσπότη, να τον καλεί να βαπτισθεί, γιατί  ήταν ένας ξένος

Μπαίνοντας στον δρόμο του Θεού, βιώνει απίστευτες καταστάσεις, όταν μετά την πρώτη του εξομολόγηση, βλέπει να εκτυλίσσεται μπροστά του σαν ταινία, όλη η προηγούμενη ζωή του. Κατακυριευμένος από ενοχή, συνειδητοποιεί τις αμαρτίες του, και πως θα ήταν άξιος για την αιώνια κόλαση, εάν εκείνη την στιγμή παρουσιαζόταν μπροστά στον Κύριο ως Κριτή. Μετανοεί βαθειά, μόλις συνειδητοποιεί  πόσο πολύ είχε προσβάλλει τον Πανάγαθο Θεό. Ακολουθεί μία ειλικρινής εξομολόγηση, και τότε ο Πολυέλαιος Δημιουργός, σκορπίζει απλόχερα την Χάρη Του, στέλνοντας το Άγιο Πνεύμα σαν σπίθες φωτός. Απαλλαγμένος από τις αμαρτίες και ανακουφισμένος όσο ποτέ άλλοτε, απολαμβάνει  μια πρωτόγνωρη μακαρία χαρά ως δώρο από τον Θεό και Σωτήρα του.

 

Πληροφορείται ακόμη ο αναγνώστης, πως με κίνδυνο της ζωής τους λίγοι φωτισμένοι γέροντες και κάποιοι θαρραλαίοι νέοι –όπως ο συγγραφέας- προσέρχονταν στα μυστήρια της εκκλησίας, και τύπωναν την Αγία Γραφή για να διαδώσουν με άκρα μυστικότητα τον Θείο Λόγο. Η αγωνία του αναγνώστη κορυφώνεται, διαβάζοντας  ότι οι μυστικές υπηρεσίες ψάχνοντας την πιο ασήμαντη αφορμή συλλαμβάνουν, ανακρίνουν, φυλακίζουν, εκτελούν. Πραγματικά προβληματίζεται πως θέματα τα οποία στην χώρα μας θεωρούνται απλά, εύκολα και γιατί όχι δεδομένα όπως για παράδειγμα το να έχουμε εκκλησίες, πνευματικούς, να τελείται η Θεία Λειτουργία και να χειροτονούνται κληρικοί, για κάποιους άλλους λαούς είναι πράγματα αδιανόητα.  Ενώ όποιος επιθυμεί να γίνει μοναχός και κληρικός όπως ο συγγραφέας πρέπει να βιώσει συγκλονιστικές καταστάσεις που αγγίζουν και συγκινούν τον αναγνώστη.

 

Πρόκειται για μία αυτοβιογραφία μοναδική, που διαβάζεται με μια γουλιά, μονορούφι. Το γλαφυρό διηγηματικό ύφος του συγγραφέα, η καυστική κριτική του, αλλά προπάντων η κατάθεση της κυριολεκτικά ευαίσθητης και λεπτής ποιητικής ψυχής του, τοποθετούν τον αναγνώστη στην αντίστοιχη εποχή, ο οποίος κυριολεκτικά βιώνει τα τεκταινόμενα. Με την δυνατή του πένα, μας περιγράφει πως η Σοβιετική Ενωση ζούσε χωρίς πνευματική ζωή, με την αυταπάτη πως ο ίδιος ο άνθρωπος μπορεί να παίξει τον ρόλο του Δημιουργού και να φτιάξει τον επίγειο παράδεισο. Οι κύκλοι της διανόησης της εποχής εκείνης, ετρέφοντο από την αθεϊα και την πίστη στις ικανότητες του ατόμου, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολο ή σχεδόν ακατόρθωτο το βίωμα του συγγραφέα, ο οποίος ξεπερνώντας τον κόσμο του πνεύματος, μπήκε σ’ έναν πνευματικό κόσμο διαφορετικό, ο οποίος κυριολεκτικά σπάζει την ανθρώπινη ματαιοδοξία και τον ναρκισισμό μας.

 

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν για τον αναγνώστη, θέματα που αφορούν τις σχέσεις της επίσημης εκκλησίας με το τότε καθεστώς, αλλά και την δράση και επίδραση που είχε αυτό το μικρό «προζύμι» του Ιησού Χριστού, δηλ. οι φωτισμένοι ασκητές στην πνευματική ζωή όσων την αναζητούσαν. Τον μαγεύουν επίσης, ιστορίες και περιγραφές για γνωστά και άγνωστα για τον έλληνα αναγνώστη μοναστήρια-προσκυνήματα της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, ενώ συγκλονίζεται από προσωπικές μαρτυρίες-διηγήσεις προσκυνητών που τους άγγιξε η Θεία Χάρις όταν ήταν στα σκοτάδια και τους έβγαλε στο Φως για να δουν την ζωή τους ν’ αλλάζει τροχιά και να δοξάζουν το Πανάγαθο όνομά Του.

 

Μας μαγεύουν οι όμορφες εικόνες με τα άγνωστα για μας προσκυνήματα στην «έρημο του Αθω» της Αμπχαζίας, της Γεωργίας και άλλων ακριτικών περιοχών της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, στα οποία οδηγήθηκε ο συγγραφέας με σκοπό να βρει απαντήσεις από φωτισμένους γέροντες, ή να ασκηθεί ο ίδιος στην ταπείνωση και την υπακοή για να τον βοηθήσει ο Θεός ν’ ανακαλύψει τον εσώτερο εαυτό του και τον νέο σκοπό της ζωής του.

 

Με πολύ θερμούς χαρακτηρισμούς, προλογίζουν το βιβλίο οι δύο ομότιμοι καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Γαλίτης και ο πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός,

 

Το θέμα του βιβλίου μας αφορά άμεσα. Καθώς η χώρα μας το τελευταίο διάστημα βιώνει έντονη οικονομική αλλά προπάντων ηθική παρακμή που έχει φέρει την απελπισία ή ακόμη και την καταστροφή σε πολλές οικογένειες. Εδώ θα βρούμε την «συνταγή» του πως θα ξεπεράσουμε την προσωπική μας κρίση και πως θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε αυτούς που αγαπάμε.

 

Καλή ανάγνωση! Καλή περιπλάνηση!

bottom of page